Solunum Fonksiyon Testleri
Yazar: Prof.Dr.Ersoy Civelek (Çocuk Alerji İmmünoloji Uzmanı)
Astımlı hastalara solunum testleri yapılması tansiyon hastalarının tansiyonlarının ölçülmesine, şeker hastalarının kan şekelerlerinin ölçülmesine benzer. Astımlı hastalara yılda en az bir sefer solunum testi yapılmalıdır.
Astım solunum yollarının kronik iltihabi bir hastalığıdır. Bu iltihabi durum sonucunda solunum yollarında geçici daralmalar olmaktadır. Bu daralmalar hastanın kendi yaşındaki, kendi boyundaki ve kendi cinsindeki sağlıklı bir kişiye göre daha az farklı nefes alıp vermesine neden olur. Solunum fonksiyon testleri ile hastanın alabildiği hava miktarı, nefes verme hızı ve bir saniyede verilebilen hava miktarları ölçülür.
Prof.Dr.Ersoy Civelek online görüşme randevu: 0532 1528752
Solunum testleri kimlere yapılır?
Solunum testleri astım şüphesi olan, astım nedeniyle düzenli kontrollerine gelen veya şikayetleri arttığı için kontrole gelen tüm hastalara yapılmalıdır. Ayrıca çok öksüren ve astım şüphesi olan çocuklarada solunum testi yapılır. Ayrıca kişisel olarak alerjik rinitde solunum yollarını etkileyebileceği için alerjik rinitli hastalarda da en az bir sefer yapılmasının uygun olacağını düşünüyorum.
Solunum testleri kaç yaşında yapılır?
Solunum testlerinin yapılabilmesi için belirli komutlara (derin nefes al, hızla tüm nefesini ver, nefes almadan nefes vermeye devam et gibi) uyulacak yaşta olunması gerekir. Kitaplarda 4 yaşından büyük çocuklara bu testlerin yapılabileceği yazar. Ama günlük pratikte genellikle 6 yaşından büyük çocuklar yapabilmektedir.
Solunum fonksiyon testleri ağrılı bir işlem midir?
Hayır. Solunum testi sırasında hastadan testi yapan sağlık görevlisinin komutlarına uyarak söylediği şekilde nefes alması ve vermesi istenir. Hastaya ağrı veren bir işlem değildir.
Solunum testleri sırasında hastaya ilaç verilir mi?
Solunum testleri sırasında normalde ilaç verilmez. Ancak bazen test sonuçlarında düşüklük varsa veya şikâyet varsa veya ilk kez teşhis konulacaksa test ilaçla yapılır. Hastaya nefes yolu ile kısa etkili nefes açıcı ilaçlar verilir. İlaçtan sonra sonuçlarda yükselme solunum yollarında iltihabi hassasiyet olduğunu gösterir.
Solunum testleri yapmanın hastaya bir zararı olur mu?
Hayır. Solunum testinde istenen hastanın çok derin bir nefes alması ve hemen peşinden beklemeden en az 3 saniye ideali 6 saniye nefes vermesi ve ardından derin bir nefes almasıdır. Bu işlemlerden hiç biri hastaya zarar verebilecek veya sağlığını tehlikeye atacak işlemler değildir.
Solunum testlerinin sonuçlarını etkileyebilen durumlar nelerdir?
Çay
Kahve
Çikolata
Son 6 saat içinde kısa etki süreli nefes açıcı kullanılmamış olması gerekir.
Son 24 saat içinde uzun etki süreli nefes açıcı kullanılmamış olması gerekir.
Ağır egzersiz
Sigara
Alkol
Solunum testlerinde neler ölçülür?
Solunum testleri çok genel bir isimdir aslında. Astımda en sık spirometre olarak isimlendirilen alına ve verilen hava miktarını ve hızını ölçen testler yapılır. En çok dikkat edilen değişkenler şunlardır.
Zorlu vital kapasite
FEV1
PEF
FEF 25-75