Alerjik Proktokolit ve Bağırsak Tepkili Besin Alerjileri

Yazar: Prof.Dr.Ersoy Civelek

Çocuk Alerji ve İmmünoloji Uzmanı

Alerjik proktokolit nedir?

Gıdalara karşı bir çeşit alerjik hastalıktır. Besinlere karşı Immünglobulin E (IgE) aracılığı olamadan gelişen tepkiler sonucunda kalın bağırsağın son kısmını veya bazen tamamını döşeyen zarlarda hassasiyet gelişmesi nedeniyle olur.

---

Prof.Dr.Ersoy Civelek online görüşme randevu: 0532 1528752

---

Alerjik proktokolit şikâyetleri nelerdir?

Genel şikayetler:

1. Kakada kan (çizgi şeklinden bütün beze bulaşmaya kadar)
2. Genelde anne sütü alan bebeklerde olur
3. Sağlık durumları genel olarak iyidir
4. Büyüme gelişme genelde normaldir
5. Kilo almaları genel olarak normaldir.

Nadir şikayetler:

1. Huzursuzluk
2. Çok ağlama
3. Gürültülü kaka yapma
4. Kusma (Nadir)
5. Kaka yapılan bölgede kızarıklık
6. Mukus

Alerjik proktokolit tanısı nasıl konulur?

Bu hastalığın teşhisinde en önemli basamak doktor-hasta görüşmesi, şüpheli gıdaların diyetten çıkarılması ve şikâyetlerdeki değişimlerin gözlenmesidir. Kanda alerji testleri ve alerji deri testleri daha çok diğer hastalıkların olmadığını göstermek için yapılabilir.

Kanlı kaka sebebi her zaman alerji midir?

Hayır, alerjik hastalıklar dışında da kanlı kakaya sebep olabilen durumlar vardır. Bu durumların bir listesi aşağıda verilmiştir. Doktorlar bu listeyi de aklında tutarak hastalarına teşhis koyarlar.

1. Anal fissür (kaka yapılan bölgede çatlak)
2. Enfeksiyonlar
3. Hirschprung’s hastalığı
4. Kanama bozuklukları
5. Vitamin K eksikliği
6. Bağırsakların iç içe geçmesi
7. Sepsis (Enfeksiyonun kanla bütün vücuda yayılması)
8. Daha çok erken doğan bebeklerde görülen nekrotizan enterokolit

Alerjik proktokolit hangi yaşlarda görülür?

Genellikle sağlıklı süt çocuklarında yaşamın ilk 6 ayı içinde ortaya çıkarlar.  Bu dönemde çok sık şikâyete neden olabilen gaz sancısı (infantil kolik) veya anal fissür (popada çatlak) durumları ile karışabilir.

Alerjik proktokolit en çok hangi besinlere karşı oluşur?

Hastaların yarısından daha fazlası anne sütü veya normal ticari mamalarla beslenen çocuklardır. En çok sorumlu görülen besinler süt, yumurta ve soyadır. Diğer alerjik gıdalar nadirdir.

Alerjik proktokolit niye olur?

Bu hastalığın sebebi tam olarak bilinmemektedir. Ancak sindirim sistemini döşeyen zarların olgunlaşmasındaki gecikme, zarların geçirgenliğinde artış ve genetik yatkınlığın hastalıktan sorumlu olabileceği düşünülmektedir.

Alerjik proktokolit başka hastalıklara dönüşür mü?

Besin proteini ilişkili alerjik proktokolit eğer çok ağır değilse hafifi kansızlık dışında bir duruma yol açmaz. Hastaların yarısından fazlası 12 ay civarında düzelir.

Bu hastalık iltihabi bağırsak hastalıklarına (Ülseratif kolit ve chron) hastalığına dönüşmez. Ancak çok erken dönemde başlayan iltihabi bağırsak hastalığı olan bebeklerin bazılarına doğru olmayan bir şekilde alerjik proktokolit tanısı konulur. Tabi zaman içinde hastaya gerçek tanı konulunca sanki önceden proktokolit idi şimdi iltihabi bağırsak hastalığı olduğu şüphesi gelişebilir. Oysa gerçek alerjik proktokolitin iltihabi bağırsak hastalıklarına dönüşmediği bilinmektedir.

Besin proteini ilişkili alerjik proktokolit olan bazı hastalarda ileride atopik dermatit ve astım gibi diğer alerjik hatalıklar gelişebilir. Hasta yakınları bu açılardan uyarılmalı ve şikâyetleri olursa doktora başvurmalıdır.